Noord-Brabant

In het tijdsbestek van enkele weken zijn er in Brabant bijna 60 schapen gedood door, naar het zich laat aanzien, één wolf. De verwonding en dood van schapen of andere dieren die we in onze omgeving houden, is altijd vreselijk. Daarbij maakt het eigenlijk niet uit welk dier daar de oorzaak van is. Voor de komst van de wolf in Nederland, waren het vooral vossen en loslopende honden die jaarlijks verantwoordelijk waren voor het doden van duizenden schapen, mogelijk zo’n 4000 tot 13000. De slachting die een wolf aanricht spreekt echter meer tot de verbeelding. Al snel klinken er dan zware woorden als “meedogenloos” en wordt een onterecht beeld geschapen alsof de “boze wolf” dagelijks en massaal toeslaat en zo overal angst en verderf zaait. Maar ookal komt de wolf dit keer wel erg dichtbij, we kunnen ons beter niet laten leiden door het beeld van de wolf dat we kennen uit sprookjes. Beter stellen we ons de vraag: Wat kunnen of moeten we doen?

Ooit waren wolven een gewone verschijning op het gehele noordelijke halfrond. Maar de mens heeft hun leefgebied drastisch ingeperkt, door het voor andere doeleinden te bestemmen. Maar ook door de wolf te doden en verjagen. In Nederland en België is de wolf dan ook sinds het begin van de 19e eeuw verdwenen. Ook in verschillende andere Europese landen was de wolf geheel of vrijwel geheel uitgeroeid. Maar sinds enkele decennia wint de wolf weer terrein, zij het in veel geringere aantallen dan dat ze ooit aanwezig waren.

De wolf maakt dus van oorsprong onderdeel uit van onze fauna en kreeg, juist vanwege de geringe aantallen waarin zij nog voorkomen, een beschermde status. Die status is nodig om de wolf te behoeden voor uitsterven en om hem zijn natuurlijke plek in ons ecosysteem weer in te laten nemen. In zijn natuurlijke omgeving voedt de wolf zich met wilde dieren zoals hert, ree of zwijn. Maar ook eet hij kleinere dieren als konijnen of vogels. En als het moet kan de wolf ook nog overschakelen op aas.

Als wolven zich echter ophouden in de omgeving van ons en daarbij relatief eenvoudig bij onze landbouwhuisdieren weten te komen, zullen ze zich hieraan tegoed doen. Schapen zijn voor de wolf daarbij veruit de eenvoudigst te grijpen prooidieren. Pas als vervolgens de bewuste landbouwhuisdieren door betere bescherming niet meer beschikbaar zijn, zullen wolven andere, meer natuurlijke, voedselbronnen of een ander heenkomen zoeken.

Voor de SP is het onbespreekbaar om, zoals sommige partijen lijken voor te stellen, de beschermde status van de wolf maar op te heffen. Dat zou de omgekeerde wereld zijn. Wij hebben de wolf eerder immers al eens uitgeroeid. Zijn terugkeer - op bescheiden schaal - zegt dat we op de goede weg zijn met het herstel van onze natuur en biodiversiteit. Maar ook dat we ons, net als onze voorouders, weer bewust moeten worden van zijn aanwezigheid. Zeker schapen en geiten vragen daarom extra bescherming, zodat de wolf afziet van deze doorgaans eenvoudige prooi. We zullen maatregelen moeten nemen om te voorkomen dat de wolf te gemakkelijk bij schapen of andere landbouwhuisdieren kan komen.

Toch zullen we ons moeten blijven realiseren dat er altijd enig risico zal blijven bestaan. En dus niet meteen in een oude reflex schieten als een wolf toch eens een schaap weet te bemachtigen. Met de juiste maatregelen kunnen we dat risico verkleinen en daarmee tevens de kans dat deze dieren het slachtoffer worden van vossen en loslopende honden.

De SP heeft er met andere partijen bij het provinciebestuur op aangedrongen om, naar voorbeeld van Gelderland, te onderzoeken hoe we in Brabant onze landbouwhuisdieren beter kunnen beschermen tegen de wolf. Iedereen lijkt te begrijpen dat we het de wolf, net als de vos en de loslopende hond, niet kwalijk kunnen nemen. Zij volgen hun natuurlijke instinct. Daarmee is het aan ons om de maatregelen te treffen waardoor de wolf meer zijn natuurlijke habitat zal opzoeken en aldaar zijn prooidieren zoekt.