Noord-Brabant

Is schaliegas de energiebron van de toekomst? Exploitanten rekenen zich rijk, tegenstanders zijn bezorgd. Vandaag het belangrijke besluit: �wel of geen proefboringen van schaliegas in Noord-Brabant? En daar zijn heel veel aspecten bij betrokken. Kunnen we �cht garanderen dat boren naar schaliegas veilig is? Willen we schaliegas als energiebron? Of liever windenergie of andere duurzame oplossingen? Gaan we voor het economisch gewin van schaliegas en accepteren we de risico�s? Of stellen we zeker dat ons kostbare grondwater � grondstof voor tal van belangrijke levensmiddelenindustrie�n � geen enkel gevaar kan lopen? Nemen we die boortorens op de koop toe of vinden we het belangrijk dat we ongestoord kunnen genieten van natuur en landschap?

Volgens minister Kamp profiteert het hele land als het goed gaat, extra miljarden in de staatskas, slechts een klein deel is de pineut als er iets fout loopt, denk aan aardbevingen of een gaslek. De risico�s zijn beheersbaar, huidige wetten en regels bieden genoeg houvast. Goed nieuws voor de ge�nteresseerde buitenlandse energiebedrijven, want weinig staat het plaatsen van boortorens in onder meer Boxtel en Haaren nu nog in de weg. Echter de conclusie dat de risico�s beheersbaars zijn, is weinigzeggend en te procedureel. Het gaat erom of de risico�s en gevolgen die altijd overblijven opwegen tegen de bezwaren.En zoals in het BD (29-06) vermeld stond �de messen zijn geslepen�! Milieuclubs en drinkwaterbedrijven vrezen watervervuiling, en hameren op de milieuveiligheid. Gemeenten waar boorplannen zijn, staan niet te springen.

Zoals de SP vorige week al pleitte: Ook al gaan we er niet over, wij nemen onze verantwoordelijkheid en daarom is de SP mede-indiener van de motie �Brabant Schaliegasvrij� . De motie roept om het hele grondgebied van de provincie aan te wijzen als als boringsvrije zone die nu al geldt voor bescherming van drinkwaterwingebieden.

Moet Noord-Brabant zich zorgen maken?
De hoeveelheid schaliegas in Brabant is in potentie voldoende om gedurende 25 jaar vanaf dertien boorplatforms uit 130 putten gas te gaan winnen. Dat blijkt uit een scenariostudie van de Amerikaanse multinational Halliburton uit 2011, uitgevoerd in opdracht van staatsbedrijf EBN (Energie Beheer Nederland). Het rapport( risico- onderzoek van Witteveen+ Bos.) vermeldt niet om welke Brabantse locaties dat kan gaan, behalve de twee plekken bij Boxtel en Haaren waar Cuadrilla een proefboring wil doen. Globaal wordt ingegaan op enkele gevolgen van commerci�le schaliegaswinning voor Brabant. In andere gevallen ontbreken de gegevens hiervoor. Volgens het scenario van Halliburton, een toeleveringsbedrijf voor de olie- en gasindustrie, wordt de 2,6 miljoen kuub water die nodig is voor het boren en kraken van gesteente ( fraccen) aangevoerd via een pijpleiding en als restant weer afgevoerd met gemiddeld vijf vrachtwagens per dag. Dit afvalwater, maximaal 1,1 miljoen kuub per jaar, bevat chemische stoffen die giftig, kankerverwekkend en licht radioactief kunnen zijn en een verandering in menselijk DNA kunnen teweegbrengen.

Maar ook het woord �proefboring� is beladen omdat deze boringen plaatsvinden op initiatief van exploratiemaatschappijen als een eerste stap in de richting van grootschalige winning. Als er eenmaal geboord wordt zit Brabant mogelijk voor 25 jaar vast aan schaliegaswinning, zo blijkt uit een ontwikkelingsscenario dat multinational Halliburton voor het staatsbedrijf EBN heeft gemaakt. Daarom verdient de schaliegasdiscussie het om breed, in alle openheid en op basis van zoveel mogelijk objectieve onderzoeksresultaten gevoerd te worden.
Een discussie over 1) veiligheid, 2) nut- en noodzaak en wenselijkheid en vervolgens eventueel nog 3) over de ruimtelijke aspecten.

Is winning van schaliegas economisch haalbaar?
De proefboringen naar schaliegas in Nederland moeten doorgaan. Dat zeggen TNO, wetenschappers en de industrie. We moeten weten wat er in de grond zit, hoeveel het is en of het economisch winbaar is, zegt Hans Grenfeld, directeur van VEMW, de belangenclub van grootverbruikers van energie. Ook volgens Peters, directeur gastechnologie van TNO, is nut en noodzaak van schaliegas pas duidelijk na een proefboring. De olie- en gasproducenten, verenigd in Nogepa, zeggen in een brief aan minister Kamp van Economische Zaken dat ze kunnen zorgen voor een transparant stappenplan waardoor het maatschappelijk draagvlak voor proefboringen wordt vergroot!

Maar er zijn ook tegengeluiden:
Shell, dat schaliegas produceert in onder meer de VS, Canada, China en Oekra�ne, gaat niet in Nederland aan de slag. Er is geen draagvlak en geen duidelijkheid over de economische haalbaarheid.

Rien Herber, hoogleraar geo-energie in Groningen, twijfelt aan de winstgevendheid van Nederlands schaliegas. Hij denkt zelfs dat er bij proefboring olie naar boven komt, in plaats van gas!

In het economenvakblad ESB zeggen de onderzoekers Ronald Huisman en Mehtap Kilic van de Rotterdamse Erasmus Universiteit dat Europa, in tegenstelling tot de Verenigde Staten, niet zal profiteren van de schaliegasrevolutie. Reden: de productiekosten voor schaliegas liggen in Europa anderhalf tot twee keer hoger dan in de VS, waar de gasprijs meer dan de helft lager is dan hier. Importeren is dus goedkoper.

Schaliegas maakt ons minder afhankelijk uit het buitenland! Er is alleen een kans dat we straks ons drinkwater moeten importeren�
"In deze provincie wordt het drinkwater gewonnen uit grondwater.
Omdat vanaf elke locatie tien putten worden aangeboord, kunnen de zeer kleine risico�s van schaliegaswinning voor mens, natuur en milieu bij elkaar groter zijn dan bij gebruikelijke gaswinning. Voornamelijk door mankementen in de boorput kunnen zich bovengrondse explosies voordoen en bodem en water grootscheeps vervuild raken. De kans op een calamiteit mag dan volgens het rapport erg klein zijn, maar als het een keer misgaat, zijn de gevolgen enorm, zegt de directeur van Nuland van Brabant Water. En is er dus sprake van een aanzienlijk risico voor de drinkwaterwinning in Brabant. Hoe hard de randvoorwaarden ook zijn, hoe streng de regels, geen enkele techniek is zonder risico, zegt Van Nuland van BrabantWater. Bedrijven zoals Heineken, Bavaria, Coca Cola, Fuji, Campina(melkpoeder) maken gebruik van het grondwater en lopen hierdoor een groot risico.

Behalve de vervuiling ondergronds zal de schade bovengronds ook heel groot zijn. Door de grote installaties kunnen we grote problemen verwachten op provinciale en landelijke buitenwegen. Grote vrachtwagencombinaties zorgen voor veel onveiligheid, een toename van fijnstof en geluidshinder. En dat alles nog afgezien van de totale verrommeling van ons mooie Brabantse land. Toeristen zien straks boortorens i.p.v herten!

Kan een economisch belang zo groot zijn dat deze aantasting van Brabant dit waard is?
De SP vindt dat Brabant moet worden ontzien. De winning van schaliegas brengt onvermijdelijk risico's met zich mee en moeten we het dus niet doen. De veiligheid van het grondwater en van onze burgers moet je niet op het spel zetten voor schaliegas, dat wij helemaal niet nodig hebben voor onze energievoorziening.
De SP gaat het boren naar schaliegas verbieden, immers Brabant is geen proeftuin!

Tevens geeft de SP graag een advies aan Minister Kamp dat hij zijn aandacht beter kan besteden aan het verduurzamen van die energievoorziening, wat hard nodig is om de klimaatverandering in de hand te houden en om de EU-richtlijn voor energiebesparing(20%) in 2020 te behalen. In plaats van zich te focussen op de winning van schaliegas, waar geen enkel maatschappelijk draagvlak voor is.

Zoals de SP vorige weel al pleitte: �Ook al gaan we er niet over, wij nemen onze verantwoordelijkheid en daarom is SP mede-indiener van de motie �Brabant Schaliegasvrij�. Hierdoor wordt het hele grondgebied van de provincie aangewezen als boringsvrije zone die nu al geldt voor bescherming van drinkwaterwingebieden. De SP is blij met het initiatief van het CDA en de door haar opgestelde motie en ondersteunen deze.Onze energiebehoefte moet wordenvervuld door ontwikkeling van duurzame energie en niet door jacht en zoektocht naar nog meer fossiele grondstoffen.
De SP wenst GS succes met het zo goed mogelijk borgen van het provinciaal belang, zoals grondwater, milieu, natuur en landschap