Noord-Brabant

(Een versie van dit opinieartikel van Maarten Everling, fractievoorzitter van de SP-Statenfractie Noord-Brabant is vandaag verschenen in het Brabants Dagblad)

De afgelopen maanden zijn de Brabanders gebombardeerd met berichten over de komst van een eventuele kerncentrale. Het zou zogenaamd noodzakelijk zijn voor de energietransitie: de overstap van het gebruiken van fossiele brandstoffen naar een meer duurzamere opwek. Het is niet dat kernenergie per definitie taboe is, maar de bouw van een kerncentrale van de huidige generatie is echter onrealistisch, ongewenst en daarmee uiteindelijk onzinnig. Dat staat nog los van de vraag of een kerncentrale wel zo duurzaam is.

Want ondanks het mooi-weer-verhaal van FvD-gedeputeerde de Bie, is het rapport van TNO behoorlijk vernietigend over het realiteitsgehalte van zijn gedroomde nucleaire sprookje. Want waar moet zo’n enorme centrale komen? Er zijn maar een zeer beperkt aantal plekken überhaupt geschikt als locatie voor een kerncentrale. Het Rijk heeft er drie in beeld voor wanneer er ooit iets gebouwd zou worden, maar geen van allen ligt in Brabant. Op de vraag welke locaties de Brabantse coalitie zelf in gedachten hebben komt geen enkel helder antwoord. Niemand die daar iets over kan, of durft te zeggen.

Want laten we helder zijn: de SP vindt de bouw van een kerncentrale onrealistisch. Niet alleen omdat er vele onderzoeken zijn die dat aantonen, maar juist ook omdat heel veel zal gaan betekenen voor ons allemaal. Een kerncentrale kost nogal een smak geld. Terecht, want veel van dat geld gaat zitten in de broodnodige veiligheidsmaatregelen. We hoeven alleen maar Tsjernobyl of, recenter nog, Fukushima in herinnering te roepen om duidelijk te maken wat de gevolgen kunnen zijn wanneer het fout gaat. Dat betekent echter wel dat stroom uit een kerncentrale ontzettend duur zal zijn. Is zo’n centrale dan nog wel wat wij willen, of nodig hebben?

En dan nog even terug naar de vraag waar zo’n centrale moet komen. Het is tekenend dat partijen die zo graag een centrale willen, niet willen zeggen waar het dan terecht zou moeten komen. Ze beseffen zich natuurlijk dat er maar zeer weinig mensen zullen zijn die het prettig vinden dat er een kerncentrale in de buurt staat. Een concrete plek heeft de Brabantse VVD dus niet genoemd. Wel dat wat hen betreft een kleine centrale al zou kunnen op een zogenaamde ‘Categorie 5’ bedrijventerrein. Daar zijn er zo’n 60 van in Brabant. Bijvoorbeeld het bedrijventerrein Elzenburg in Oss, of het bedrijventerrein bij Moerdijk. Of toch ergens in de Peel? Hoe dan ook, wat de SP betreft moeten partijen als de VVD en FvD hier boter bij de vis doen. Wanneer zij zeggen een kerncentrale te willen, hoort daar ook bij dat ze zeggen wáár het zou moeten komen. Onze inwoners hebben het recht om te weten of er mogelijk een kerncentrale bij hen in de buurt gebouwd gaat worden. Laten we daar dan ook meteen bij afspreken dat daar een referendum over gehouden gaat worden.

Maar naast de vurige wens om een kerncentrale in Brabant te bouwen, zegt de Brabantse coalitie nog een ander stokpaardje te hebben: draagvlak. Het is echter maar zeer de vraag of er voldoende draagvlak is voor een kerncentrale in Brabant. Een peiling die Omroep Brabant een aantal weken terug uit heeft laten voeren laat zien dat een meerderheid van de Brabanders géén kerncentrale wil. Kernenergie in Brabant is ongewenst. Van draagvlak lijkt daarmee geen sprake te zijn, maar dat blijkt toch niet voldoende zijn om de coalitie op andere gedachten te brengen. Hoezo, draagvlak belangrijk?

Daarom kan de SP weinig anders concluderen dan dat de wens van de Brabantse coalitie om een kerncentrale te bouwen onzinnig is. Daarbij ben ik nog niet eens ingegaan op het grote probleem van hoog- en laagradioactief afval, wat nog vele duizenden jaren levensgevaarlijk zal zijn en waar nog lang geen oplossing voor is.

Maar eigenlijk leidt de hele discussie over een eventuele kerncentrale uiteindelijk enorm af van dat waar het eigenlijk over zou moeten gaan: een toekomst waarin we niet afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen en waarin tegelijkertijd niemand buiten de boot valt. De energie die we steken in dit soort onrealistische, onzinnige en ongewenste proefballonnetjes kunnen we wat de SP betreft beter steken in het maken van goede plannen voor het verduurzamen van huizen. Dat de energie die opgewekt wordt, ook betaalbaar is. Dat we afstappen van het gebruik van brandstoffen met eindige voorraden en die niet hernieuwbaar zijn. Laten we een definitief einde maken aan deze afleidende en onzinnige discussie en nog één keer massaal NEE zeggen tegen kernenergie.