Noord-Brabant

Den Haag moet niet gaan over de grootte van veebedrijven, zegt LTO-bestuurder Siem Jan Schenk in het Brabants Dagblad van 25 januari (zie link onder dit artikel). Verduurzaming zou alleen op gang komen door veehouders de ruimte te geven. Schaalgrootte zou er niet toe doen en gemeenten bepalen wel of een veebedrijf lokaal past. De Noord-Nederlandse boerenleider heeft duidelijk net zo de maatschappelijke boot gemist als staatssecretaris Bleker en Kamerlid Koopmans van Landbouw . Als er iets duidelijk is geworden, dan is het wel dat gemeenten een potje hebben gemaakt van hun verantwoordelijkheid voor een goede lokale inpassing van agrobedrijven. De hevige weerstand van burgers tegen de ongeremde groei van de industriële veeproductie heeft een oorzaak: Het onvermogen -en vaak de onwil- van gemeentebesturen om de lokale boerenlobby duidelijk te maken dat er nog andere belangen te beschermen zijn dan die van de agro-industrie.

Het Brabantse platteland is één grote brandhaard door de veel te grote (concentraties van) veebedrijven met hun stankoverlast, zwaar vervoer en uitstoot van schadelijke stoffen als ammoniak en ziekmakende endotoxines . Ook de uitbraken van op mensen overdraagbare dierziektes als Q-koorts en MRSA worden gelinkt aan de intensivering van de veeteelt. Tel daarbij de verziekte sfeer op doordat niet-agrarische plattelandsbewoners hun belangen stelselmatig genegeerd en ontkend vinden door overheid en agrosector. En het groeiend aantal boeren dat zelf wordt verstikt in het keurslijf van de industriële bulkproductie waarin ze door hun eigen Rabobank, grote voedselverwerkende en veevoerbedrijven en supermarktketens zijn gedwongen. En waardoor hun buren hen nu met de nek aankijken.
Winstmaximalisatie is de enige drijfveer. Gezondheid, voedselveiligheid, bestaanszekerheid, welzijn voor mens en dier: Het wordt allemaal van secundair belang geacht. Boer, omwonende, consument, dier, milieu en natuur: Iedereen wordt armer en slechter van die enorme aantallen varkens en kippen, behalve de bank en de multinationals. Als je na jaren van hevige maatschappelijke discussie dan nog steeds zegt dat schaalgrootte van bedrijven er niet toe doet en dat boeren en gemeenten zelf wel kunnen bepalen hoe ze groeien, ben je ziende blind en horende doof. Of je nu LTO-bestuurder bent, staatssecretaris of Kamerlid.
Maar er gloort hoop. Brabant is begonnen met blussen. In maart 2010 besloten Provinciale Staten om paal en perk te stellen aan de groei van de vee-industrie. Een eerste stap was het begrenzen van de groei van bedrijven: Ze mochten niet groter worden dan 2,5 ha. in landbouwontwikkelingsgebieden en 1,5 ha. in gebieden met meer burgerbewoning en natuur. Afgelopen december besloten diezelfde Provinciale Staten unaniem tot een radicale koerswijziging met het Koersdocument “De Transitie van het Brabantse Stadteland”: Een eind aan de bulkproductie! Tijd voor gezonde, ecologisch en economisch verstandige alternatieven waar iedereen beter van wordt in plaats van alleen de grote agrojongens. Er wordt nu uitgezocht hoe dat moet. Vast staat dat het niet meer de multinationals mogen zijn zijn die, gefaciliteerd door de overheid, beslissen over onze voedselproductie: Dat moet de samenleving zelf doen, in gemeenschappelijkheid. Noem het ‘uitnodigingsplanologie’, ‘burgerparticipatie’, ‘maatschappelijk draagvlak’. Bestuurlijk jargon voor boeren en buren die samen beslissen, met het lokale bedrijfsleven en de gemeente in hun kielzog, over de productie van gezond en smakelijk voedsel in de regio. Er zijn al boeren en burgers in Brabant die dat aandurven: Met elkaar overleggen en besluiten nemen waar ze beiden van profiteren en waar gezondheid, natuur en milieu bij welvaren. Tijd voor de Schenken, Blekers en Koopmansen van Nederland dat ze hun oren gaan laten hangen naar deze initiatieven. Met oogkleppen op blijven doorploegen op de oude manier die alle problemen juist heeft veroorzaakt: Da’s alleen maar achteruitboeren.
Intussen zijn we in Brabant de puinhopen uit het verleden aan het opruimen. Veel boeren hebben nog oude, juridisch harde claims op onverantwoorde bedrijfsuitbreiding. Zou de provincie weigeren hen daarvoor een vergunning te verstrekken, dan kost dat miljoenen aan schadeclaims. Die moeten worden betaald met gemeenschapsgeld. Alsof de gemeenschap al niet genoeg betaalt voor de groei van de vee-industrie. Het zou agro-organisaties, Rabobank, Vion, ZLTO en alle andere kapitaalkrachtige big boys sieren als ze zouden erkennen dat ze hun macht en geld moeten gaan delen met de samenleving. En als ze met een voorstel zouden komen voor een door henzelf te vullen maatschappelijk fonds. Voor de kosten van eventuele schadeclaims. Voor de verplaatsing van overlastgevende veebedrijven. En voor de omschakeling naar een meer verantwoorde bedrijfsvoering waar veel boeren nu om zitten te springen maar die ze niet kunnen betalen. Boeren, burgers en consumenten:

Neem samen het heft in eigen handen!

Veerle Slegers
Lid Provinciale Staten van Brabant voor de SP

http://www.brabantsdagblad.nl/mening/10333899/Den-Haag-moet-niet-gaan-over-de-grootte-van-veebedrijven.ece