Succesvol debat over Megastallen
Succesvol debat over Megastallen
De Brabantse SP organiseerde vorige week een grote megastallen-manifestatie in een volle Verkadefabriek in Den Bosch. Reden: de aanhoudende onrust op het Brabantse platteland over de komst van steeds meer grootschalige veehouderijen. Veel Brabanders maken zich zorgen over de gezondheidseffecten van ammoniak en fijnstof die uit de stallen komen. De grote gebouwen passen niet in de kleinschalige omgeving en tasten het landschap aan. Omwonenden klagen over de stank die ondanks apparatuur als luchtwassers vaak niet te harden is en de door de GGD vastgestelde geurnormen ver overschrijdt. Hoog tijd om er met deskundigen en betrokkenen over te discussiëren. Doel van de avond: Kijken of er alternatieven zijn voor de grootschaligheid. Emile Roemer deed het slotwoord.
SP-Kamerlid Henk van Gerwen be¬twijfelde of het nog lopende onder¬zoek naar de invloed van de inten¬sieve veehouderij op de gezond¬heid van omwonenden ‘ wel valide is’. „De luchtkwaliteit is niet geme¬ten in de brandhaarden, waar veel veehouderijen zijn.” Van Gerwen wil bij minister Schippers( Volksge¬zondheid) verder onderzoek af¬dwingen. „Ondertussen moet je stoppen met uitbreiden van inten¬sieve veehouderijen.”
Volgens SP-senator en hoogleraar duurzame landbouw Eric Smaling is het voor de intensieve veehouderij in haar huidige omvang onmogelijk om aan de Europese milieu-eisen te voldoen. „We moeten echt van de grootschaligheid af. Het gaat ge¬woon niet. Het is tijd voor een nieuwe vorm van landbouw.”
Volgens de Wageningse hoogleraar rurale sociologie Jan Douwe van der Ploeg kan de intensieve veehou¬derij zich heel goed ontwikke¬len zonder megastallen. “Nu al zie je boeren met bedrijfs-vestingen op meerdere plekken in Nederland en Oost-Europa. Ook werken gezinsbedrijven samen op grotere schaal.” Voor de langere termijn is volgens Van der Ploeg een fundamentele koerswijziging nodig: “Weg uit de bulkproductie en naar regionaal ge¬produceerd vlees met kleinere be¬drijven, met een beter inkomen voor de boer.”
De Brabantse Milieufederatie had Piet Rombouts afgevaardigd naar Den Bosch. Hij pleitte voor regionalisering van de landbouw. Daarbij moet regionalisering meer zijn dan ´streekproducten´ alleen maar ook wezenlijk bijdragen aan duurzaamheid (sociaal, identiteit, leefbaarheid, landschappen, ecosystemen, nutriëntenkringlopen, energiebesparing, streekeconomie, etc.).
Hoogleraar rechtsfilosofie Dorien Pessers woont in het buitengebied van Brabant. Volgens haar is afscheid nemen van grootschaligheid niet eenvoudig zolang de re¬gie in het Brabantse buitengebied in handen is van het ‘bio-industri¬eelcomplex van ZLTO, Vion, Rabo¬bank en CDA’. „De overheid is daar niet tegen opgewassen.”
Peter van Leest heeft veel bewoners van het Brabantse buitengebied juridisch bijgestaan in hun strijd tegen megaveebedrijven in hun directe omgeving. Volgens hem is de regelgeving zo complex en de bestuurlijke en politieke besluitvormingsprocessen zo weinig transparant dat burgers van goeden huize moeten komen om iets te kunnen beginnen tegen megastallen in hun buurt.
Peter Brouwers, melkveehouder en bestuurder van de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie ZLTO, vond de publieke dis¬cussie over megastallen te simpel. “Voor of tegen een megastal zegt niet veel.” Volgens Brouwers is elke nieuwe stal die nu wordt gebouwd beter voor het milieu, het dieren¬welzijn en de volksgezondheid dan de oudere stallen, waarvan er in Brabant inmiddels 800 zijn ge¬sloopt. “Daar zijn 80 nieuwe stallen voor teruggebouwd”, aldus Brouwers die vindt dat leden van Provinciale en Gedeputeerde Staten elkaar net als boeren en bur¬gers in gijzeling houden. “Daardoor komen ze niet tot oplossingen.”
VVD-lijsttrekker in Brabant Mieke Geeraedts betoogde dat ondernemers niet anders kunnen dan megagrote veebedrijven ontwikkelen omdat ze anders niet kunnen voldoen aan de steeds strengere milieu- en dierenwelzijnseisen. “Die maatregelen moeten wel ergens van worden betaald.” Naderhand zei Geeraedts aan het denken te zijn gebracht door de argumenten van de tegenstanders van grootschalige intensieve veehouderij.
Het CDA, de grootste voorstander van grootschalige intensieve veeteelt, was ook uitgenodigd op het gro¬te megastallendebat maar sloeg de uitnodiging af. “Ze vonden het waarschijnlijk niet belangrijk ge¬noeg”, zegt SP-statenlid Veerle Sle¬gers.
SP-voorman Emile Roemer woonde de avond bij en luisterde naar de soms verhitte discussies tussen sprekers en publiek. Zijn eindconclusie: Stop de grootschaligheid en intensivering van landbouw en veeteelt! Op naar een kleinschalige economisch én ecologisch levensvatbare regionale voedselproductie die goed is voor boeren, burgers en buitenlui.
