Noord-Brabant

Provinciale Staten hebben op 19 maart vorig jaar het besluit genomen om de groei van de intensieve veehouderij in Brabant te beperken. Steeds meer Brabanders gaven aan grote zorgen te hebben over hun gezondheid en over de kwaliteit van hun leefmilieu en hun landschap. Ook twijfel over dierenwelzijn en over een gezonde, eerlijke vleesproductie werden steeds meer onderwerp van discussie. Alle zorgen resulteerden in het burgerinitiatief Megastallen Nee dat werd ondertekend door meer dan 33.000 Brabanders en dat de intensieve veehouderij op de agenda van Provinciale Staten zette. Het PS-besluit dat eruit volgde wordt gezien als een keerpunt in de ontwikkeling van de landbouw. De SP wil dat keerpunt koesteren. Tegelijk heeft de SP begrip voor boeren die een streep door hun plannen getrokken zien. Een gezonde leefomgeving en een verantwoorde voedselproductie zijn in het belang van alle Brabanders. Daarom stelt de SP een Commissie Schoon Schip voor.

Boeren die vóór 20 maart 2010 vergevorderde plannen hadden om hun bedrijf te verplaatsen uit kwetsbare gebieden naar een landbouwontwikkelingsgebied zien hun plannen nu gedwarsboomd door het besluit van PS. Veel van deze ondernemers hebben al veel energie gestoken in de verplaatsing en veel kosten gemaakt. Hun bedrijven uitzonderen van het aangescherpte beleid heeft echter ook grote ongewenste gevolgen die indruisen tegen de bedoeling van PS om de leefbaarheid van het platteland te vergroten en de intensieve veeteelt te begrenzen. De SP stelt daarom voor om een ad hoc Statencommissie (de Commissie 'Schoon Schip') in te stellen met enkele vertegenwoordigers uit coalitie en oppositie die op heel korte termijn gaan bekijken op welke manier de lopende zaken kunnen worden opgelost zonder het aangescherpte en verbeterde beleid onderuit te halen.
Sommige boeren komen met hun bedrijf in de knoei als ze geen ontheffing krijgen van de aangescherpte regels omdat ze op hun huidige locatie bijvoorbeeld niet aan de dierenwelzijnseisen kunnen voldoen die in 2013 strenger worden. Of ze kunnen niet op hun huidige locatie blijven omdat hun bedrijf te dicht tegen de bebouwde kom zit en niet aan milieu- en bijvoorbeeld geurnormen kan voldoen. Andere boeren zullen hun bedrijf niet weg kunnen halen uit kwetsbare gebieden hoewel dat wel de bedoeling was van de Reconstructie (de herinrichting van het Brabantse platteland).
Wanneer ze allemaal echter zonder meer ontheffing krijgen van de aangescherpte regels, kunnen er toch nog situaties ontstaan die Provinciale Staten ongewenst achten, zoals een te grote concentratie van veehouderijen in één bepaald gebied, verplaatsing van een veehouderij naar een achteraf toch minder geschikt geachte locatie, of een te groot bedrijf met teveel dieren.
De Statencommissie 'Schoon schip' die de SP voorstelt moet de lijst van de lopende zaken onderzoeken en per zaak een zorgvuldig afgewogen advies aan de Staten uitbrengen met inachtneming van het aangescherpte beleid en de bedoeling van het Burgerinitiatief Megastallen Nee.
Sommigen beweren dat de overheid onbetrouwbaar is als ze 'plotseling' het beleid verandert. De overheid heeft echter alle recht en zelfs de plicht om beleid te wijzigen als omstandigheden in de samenleving daartoe aanleiding geven. Dat maakt de overheid niet onbetrouwbaar. Wel moet die overheid zorgvuldig alle belangen die in het geding zijn tegen elkaar afwegen en goed onderbouwde besluiten nemen. Om dat voor de lopende zaken rond megastallen te kunnen doen, is volgens de SP een Commissie Schoon Schip, bestaande uit volksvertegenwoordigers, de meest zuivere manier.