Noord-Brabant

Een land dat ervoor kiest om vredestaken in VN-, EU- en NAVO-verband uit te voeren en daarvoor ook een luchtmacht heeft, zal moeten leven met het feit dat er geoefend wordt. Daar kun je op zich al een flinke politieke discussie over opzetten. Maar het feit dat de Luchtmacht oefent ligt er, gesteund door een democratisch gekozen meerderheid in het parlement, ook al levert dit enorme overlast op.

Ooit heeft een kabinet besloten dat – op Leeuwarden na - alle militaire luchtmachtbases geconcentreerd worden in Noord-Brabant. De vraag is wat de achtergronden van dit besluit zijn. Immers: Noord-Brabant is na de Randstad één van de dichtstbevolkte provincies. Oefeningen van de Luchtmacht gaan bij tijd en wijle gepaard met flinke geluidsoverlast.

De discussie hierover in de media getuigt daarvan. Overigens ook van de grote verdeeldheid op dit vlak. De overlast beperkt zich niet enkel tot Volkel, waar op termijn de JSF gestationeerd moet worden. Let wel: de JSF maakt minstens twee keer meer kabaal dan de huidige F-16!

Ook Welschap (vliegbasis Eindhoven) neemt een deel van de overlast voor haar rekening. Naast de burgerluchtvaart (waar ook al een forse uitbreiding van het aantal vluchten dreigt) zorgt de militaire tak voor de nodige stank- en geluidsoverlast. Als straks ook de AWACS-lawaaibakken hier geplaatst worden, kunnen de omwonenden hun borst nat maken.

Recent is Gilze-Rijen aangewezen als nationale militaire helicopterhaven en in Woensdrecht, West-Brabant, is onlangs het startschot voor Aviolanda gegeven, het luchtvaartgebonden industrieterrein. Nu al vinden er geregeld (schijn-)landingen van grote vliegtuigen als de AWACS plaats. In Woensdrecht zal, als het aan het kabinet ligt, in de toekomst de JSF voor een groot deel van Europa worden onderhouden.

Bij de basis in Vredepeel (vlakbij Deurne) worden regelmatig in NAVO-verband laagvliegoefeningen gehouden door diverse buitenlandse bommenwerpers. Omwonenden klagen, de Luchtmacht registreert en neemt de klachten voor kennisgeving aan, omliggende gemeenten protesteren niet.

Al dit donderend geraas en de bijna onzichtbare overlast door uitstoot, aantasting van veiligheid en beperkingen in de ruimtelijke ordening, bijna allemaal geconcentreerd in één, dichtbevolkte provincie. Volgens de SP van de zotte!

De vraag is of onze provincie die toch al rijkelijk ‘gezegend’ is met overmatige overlastgevende bedrijvigheid - de intensieve veehouderij, het goederentransport tussen de Rotterdamse en Antwerpse havens en het vervoer van gevaarlijke stoffen door onze Brabantse binnensteden - ook voor de militaire luchtvaart als afvoerputje van de natie moet dienen?

Waarom niet meer oefeningen uitvoeren in het buitenland (dunbevolkt gebied) en boven zee, zoals het ministerie van Defensie de Tweede Kamer al vaker toezegde?

Het provinciebestuur van Noord-Brabant speelt een dubieuze rol. In plaats van pal te staan voor de belangen van haar inwoners, gedraagt zij zich als een kritiekloze uitvoerder van nationaal beleid. Wij verlangen dat de provincie zelf gaat meten wat de burger- en militaire luchtvaartactiviteiten aan geluidsbelasting en uitstoot met zich meebrengt. Bij de landelijke overheid dient te worden aangedrongen dat geluidseisen gesteld gaan worden aan de militaire luchtvaart, zoals dat voor de burgerluchtvaart al jarenlang gebruikelijk is.

Daarnaast dient zij haar burgers serieus te nemen en pal te staan voor een betere inspraak rond de verschillende bases in de provincie. Tot slot verwacht de SP dat GS er bij het kabinet op aandringt om de overlastkoek eerlijker te verdelen over het land, in plaats van zich te verschuilen achter de volzin dat ‘het beleid van Defensie niet te beïnvloeden is’. Voor de Luchtmacht zijn er mogelijkheden ten over. De bewegingen van de Luchtmacht mogen niet ten koste gaan van de leefbaarheid van de Brabanders! Voor de SP staat de mens centraal, bij de provincie ook?

Ron van Zeeland (woordvoerder milieu)
Willemieke Arts (woordvoerder luchtvaart)

SP-fractie in Provinciale Staten van Noord-Brabant