Noord-Brabant

Net als in de rest van Nederland, kampt ook het stads- en streekvervoer in Brabant met een structureel tekort aan gekwalificeerde buschauffeurs. De verwachting is dat dit tekort de komende jaren – indien acties uitblijven – alleen maar groter zal worden gezien de vergrijzing onder de huidige populatie chauffeurs. Dit tekort heeft negatieve gevolgen voor zowel reizigers als personeel: de stipte uitvoering van de dienstregeling staat onder druk en de werkdruk onder de beschikbare chauffeurs is gestegen. Vervoersbedrijven hebben meerdere malen in het openbaar verklaard de openstaande vacatures slechts mondjesmaat in te kunnen vullen.

Tegelijkertijd zien we dat de benutting van het arbeidspotentieel in onze provincie verbeterd kan worden, met name onder jongeren en allochtonen. De primaire verantwoordelijkheid voor het actief maken van dit potentieel, met andere woorden de reïntegratie van werkzoekenden al dan niet met een uitkering, ligt bij gemeenten, het UWV en CWI.

De SP is van mening dat één van de betrokken partijen de actieve regierol moet oppakken om de (grote) vraag naar buschauffeurs en het arbeidsaanbod van werkzoekende Brabanders beter met elkaar te matchen. Naar onze mening is het provinciebestuur de meest geschikte partij om dit proces te trekken, teneinde letterlijk meer handen aan het stuur te krijgen. Uiteindelijk is immers de provincie als vervoersautoriteit eindverantwoordelijke voor goed openbaar vervoer.

Maar ook vanuit het provinciale arbeidsmarktbeleid ziet onze fractie kansen. In het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’ hebben de coalitiepartijen aangegeven dat de provincie in nauwe samenwerking met gemeenten, onderwijsinstellingen, werkgevers en werknemers een stevigere inzet zal plegen om onder meer jongeren via goede onderwijskwalificaties en afstemming op de arbeidsmarkt aan werk te helpen dan wel te houden. In het programmaplan ‘Dynamisch Brabant’ geeft het college aan te streven naar een goed opgeleide en flexibele beroepsbevolking, onder meer via de inzet op jongerenloketten om voortijdige schoolverlaters alsnog te kwalificeren voor de arbeidsmarkt.

De SP realiseert zich dat de feitelijke toeleiding van werkzoekenden naar de arbeidsmarkt in eerste instantie de verantwoordelijkheid is van gemeenten en UWV en dat deze actoren hiervoor financiële middelen van het Rijk ontvangen. Wij roepen het college dan ook nadrukkelijk niet op om in de wettelijke verantwoordelijkheden van andere partijen te treden of activiteiten te ontplooien die beter door anderen kunnen worden uitgevoerd. In onze visie moet het college in eerste instantie vooral de relevante partijen bij elkaar brengen. Kortom, de netwerkontwikkelingsfunctie zoals beschreven in de ‘Contourennota provinciaal arbeidsmarkt’ (2007) moet nadrukkelijker en meer toegespitst worden opgepakt om gegarandeerd te zijn en te blijven van een toereikend aantal goed opgeleide buschauffeurs in onze provincie. De discussie over de verdeling van de financiële lasten en verantwoordelijkheden is op dit moment wat onze fractie betreft niet urgent, maar moet vooral in die netwerken worden gevoerd.

De SP denkt – in hoofdlijnen – aan de volgende constructie. Het college brengt vanuit zijn netwerkontwikkelingsfunctie gemeenten, UWV, onderwijsinstellingen en vervoersbedrijven bij elkaar. Uitgangspunt daarbij is dat een betere matching van de vraag naar chauffeurs en het aanbod van potentiële chauffeurs een win-win-situatie kan opleveren voor alle betrokken partijen.

Werkzoekenden – met name jongeren – kunnen, eventueel met behoud van uitkering, een reïntegratietraject volgen bestaande uit onder meer een chauffeursopleiding en een werkervaringsplaats bij de vervoersbedrijven. Deze bedrijven geven daarbij een baangarantie af aan werkzoekenden die hun traject met succes afsluiten, met zicht op een vaste aanstelling. Hierbij willen we aantekenen dat in Brabant, bijvoorbeeld aan het ROC West-Brabant, ruim voldoende capaciteit aanwezig is op de opleidingen personenvervoer.

Alle partijen hebben baat bij een dergelijke netwerksamenwerking. Gemeenten en UWV kunnen hun klanten duurzaam herplaatsen op de arbeidsmarkt, wat hen financieel voordeel zal opleveren vanwege de beëindiging van de uitkering. Werkzoekenden behalen een kwalificatie en krijgen reëel zicht op een vaste baan onder gunstige arbeidsvoorwaarden, zaken die door detacherings- en uitzendbureaus beslist niet altijd worden gegarandeerd. Vervoersbedrijven kunnen hun diensten soepeler en stipter uitvoeren. De werkdruk van reeds actieve buschauffeurs wordt verkleind. Brabant kan op termijn beschikken over voldoende chauffeurs en er wordt bijgedragen aan een hoger opleidingsniveau van de Brabantse beroepsbevolking.

Mahmut Erciyas van de SP- Statenfractie heeft in een brief aan de voorzitter van de commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid aangekondigd dat de SP de problematiek van het tekort aan gekwalificeerde buschauffeurs in Brabant en de rol die de provincie kan spelen wil bespreken in de commissievergadering EMG van aanstaande vrijdag. Dit zal gebeuren bij agendapunt 5.2 ‘Uitwerking programmaplannen ‘Vertrouwen in Brabant’’. Dit thema bevindt zich op het snijvlak van de programmaplannen ‘Bereikbaar Brabant’ en ‘Dynamisch Brabant’. De SP is benieuwd naar de opvattingen van de andere fracties, en in het bijzonder naar de visie van het college op de oorzaken en gevolgen van dit tekort. Ook wil de heer Erciyas op de vergadering vernemen of het college de opvatting van de SP deelt dat de provincie, vanuit haar rol als vervoersautoriteit en haar netwerkontwikkelingsfunctie in het kader van het provinciale arbeidsmarktbeleid, de meest geschikte partij is om relevante partijen bij elkaar te brengen ter bestrijding van het tekort.