Noord-Brabant

Als het aan het college van Gedeputeerde Staten ligt stopt de provincie met de voorbereidingen van het uitzetten van edelherten. Na protest van landbouwbelangenorganisatie ZLTO trekt de provincie haar keutel weer in.

Er was eens een mooi plan. Provincies kregen van het Rijk de opdracht mee te werken aan de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), zeg maar een snelweg voor moedertje natuur. Ook onze provincie ging ijverig aan de slag en geheel indachtig de uitgangspunten werden al enkele ecoducten aangelegd en alvast geschikt gemaakt voor grote dieren zoals edelherten. Een nationaal park werd ingericht. Wel werd er hier en daar al weer een stukje afgeknabbeld. En in Limburg werd een groepje edelherten in een proefgebiedje gecontroleerd losgelaten. Wat mooie stukjes in de pers en toen werd de ZLTO wakker!

Edelherten eten de oogst op. En gelukkig zorgen grote wilde dieren ook voor de nodige verkeersongelukken, dus dat bezorgde de provincie Noord-Brabant nog een mooi argument extra. Wel jammer dat de provincies Nederlands en Belgisch Limburg wél doorgaan met het programma om edelherten uit te zetten. Wat gaan GS doen als edelherten spontaan illegaal de grens oversteken? Gaat Onno Hoes bij grenspaal 11 klaarstaan met een jachtgeweer? Europa kent het verdrag van Schengen, maar voor dieren gelden andere regels. Een klein groepje everzwijnen leeft al illegaal, maar gedoogd in de Brabantse Peel. Mogen we binnenkort een nieuwe groep illegale dieren verwelkomen?

Een principiële discussie over hoe om te gaan met wild in Noord-Brabant lijkt me nu gepast. Wat willen we, wat is mogelijk en wat kost het om ongewenste bijverschijnselen als schade aan gewassen of verkeersongelukken tegen te gaan of te compenseren? Ook de vraag wat we doen bij overpopulatie (groot wild heeft hier geen natuurlijke vijanden( verdient een antwoord. Maar hier liggen wellicht ook economische kansen. Kortom: Wordt het Groene Woud een veredelde geitenwei of willen we échte natuur in onze provincie? En accepteren we dan ook dat dat niet alléén maar voordelen oplevert?

We kunnen natuurlijk niet door blijven gaan met het aanleggen van mooie natuur, inclusief verbindingen tussen de verschillende leefgebieden als we tegelijkertijd een inreisverbod afkondigen voor ons onwelgevallig wild. Op een gegeven moment hebben we zulke aantrekkelijke smulbossen aangelegd dat het wild spontaan onze kant opkomt. En dan?
Zowel het rapport van Alterra (2007) als dat van Arvalis Projecten & Spek Fauna Advies (2007) naar de proefherten in het Weerterbos, zegghen dat verspreiding van veterinaire ziektes niet zal toenemen. Zowel het rapport van Alterra (2007) als het rapport van Arvalis Projecten & Spek Fauna Advies (2007) geven aan dat er een gering risico is op verspreiding van veeziekten. Aangezien de edelherten een aantal reeën zullen verdringen komen er per saldo niet meer dieren. Bovendien is er een landelijke schaderegeling voor besmettelijke ziekten. Met een goede schaderegeling voor gewassen en de nodige preventieve maatregelen moet het mogelijk zijn om de bezwaren van boeren weg te nemen. En mag de ZLTO er ook op worden gewezen dat niet alleen wilde dieren ziektes kunnen oberbrengen? Wat te denken van de massatransporten met levend vee door Europa?

Een argument dat houdt snijdt is het gevaar van een toename van het aantal verkeersongelukken. Maar met goede preventieve maatregelen moet hier een oplossing voor te vinden zijn. We ontkomen ook niet aan een discussie over de jacht. Zolang de wolven de Duits-Nederlandse grens nog niet spontaan gepasseerd zijn, is de mens nog altijd de enige natuurlijke vijand van wilde zwijnen en edelherten in ons land. Ik ben geen principiële vegetariër, ik koop wel biologisch vlees. Dieren die goed te eten en voldoende leefruimte hebben gehad, en waar niet onnodig mee gesold wordt eet ik met smaak en met een gerust gemoed op. Welke dieren hebben nu een beter leven gehad dan dieren die in de vrije natuur hun kostje bij elkaar hebben gescharreld? Een overschot kan zelfs kansen bieden om het Brabants wild als streekproduct 'in de markt te zetten'. Hoe dan ook verdienen edelherten in Brabant een eerlijke kans.

Voor alle duidelijkheid: de SP is en blijft tegen plezierjacht en tegen de drukjacht als middel om een populatie te reguleren. En illegaal uitzetten en bijvoederen van wild om maar meer wandelende schietschijven het bos in te sturen moet consequent bestraft en bestreden worden. Maar bij gebrek aan wolven moet er iemand het evenwicht bewaren. Dat kan gebeuren door officieel aangestelde professionele jachtopzieners een vooraf afgesproken quotum te laten schieten.
Ron van Zeeland