Noord-Brabant

De SP steunt het voorstel van Gedeputeerde Staten om nut en noodzaak van de muskusrattenbestrijding nader te onderzoeken en daarbij ook te kijken naar alternatieven voor de bescherming van oevers.

Muskusratten zijn overigens geen ratten, maar horen bij de familie van de knaagdieren. De Vlaamse benaming ‘waterkonijn’ komt er dichterbij.

Al jaren onderneemt men in Nederland pogingen om de muskusrat uit te roeien. Muskusratten zijn stevige knagers, die inderdaad heel wat grondwerk kunnen verzetten. De vrees dat ze oevers en watergangen ondergraven is dus niet ongegrond. Dat ze onze zeedijken zouden kunnen ondergraven en daardoor overstromingen veroorzaken is niet te verwachten. Er is geen enkel dier dat door basalt en steen graaft. Voorzover bekend zijn er tot nog toe geen overstromingen veroorzaakt doordat muskusratten rivierdijken hebben ondergraven. De ondermijning van oevers van watergangen in landbouwgebied levert mogelijk gevaar op voor zware landbouwmachines die (te) dicht langs de oever rijden of koeien die (te) dicht langs de kant grazen. Daar valt met organisatorische maatregelen best wat aan te doen, bijvoorbeeld via het ecologisch randenbeheer dat al op veel plaatsen is ingevoerd.

Jarenlange bestrijding met dodelijke vallen blijkt de muskusrattenpopulatie niet wezenlijk te verminderen. Als ‘bijvangst’ worden er echter wel allerlei dieren gedood die we juist zouden moeten beschermen. Biologen roepen al een hele tijd dat bestrijding niet helpt, omdat de overgebleven muskusratten juist meer nakomelingen krijgen als de populatie wordt uitgedund, een biologisch overlevingsmechanisme dat meer voorkomt in de natuur. Dat roept dus de vraag op of het wel zo zinvol om op deze manier door te gaan, vooral ook gezien het dierenleed dat ermee aangericht wordt en de enorme kosten die ermee gemoeid zijn (voor Brabant ongeveer 4 miljoen euro per jaar).

In de commissies EMG (Economie, Mobiliteit en Grotestedenbeleid) en RM (Ruimte & Milieu) van de Provinciale Staten is op vrijdag 18 november 2005 besproken wat we hier als provincie mee aan moeten. Het is wat de SP betreft vrij duidelijk dat doorgaan op de huidige manier niet echt zoden aan de dijk zet. Wij vinden nader onderzoek vooral zinnig om een beter beeld te krijgen van de effecten van niets doen (en ontstane schade repareren) of van alternatieve beschermingsmaatregelen. Daar in deze kwestie de veiligheid van mensen in het geding is, is een verdere wetenschappelijke onderbouwing nodig om breed gesteund tot een eventueel andere aanpak over te gaan.