Noord-Brabant

Het Brabantse provinciebestuur vindt de komst van een megastal met 18.000 varkens naar Nijnsel niet wenselijk en noemt het in de beantwoording op Statenvragen van SP-Statenlid Maarten Everling zelfs strijdig met het beleid van de provincie. Uit de beantwoording blijkt ook dat de provincie zich hevig verzet heeft tegen de komst van de megastal. “En terecht,” volgens Everling, “een megastal van deze orde brengt zonder twijfel overlast met zich mee en verhoogd de druk op het milieu en de gezondheid van mens en dier. We moeten ons ernstig afvragen of we dit wel willen.”

SP-Statenlid Maarten Everling heeft tijdens de Statendag van 23 mei mondelinge vragen gesteld over de nadelen van luchtwassers op varkensstallen. Everling: “luchtwassers halen het overgrote deel van de ammoniak en fijnstof uit de lucht die de stal uitstoot, maar ze veranderen niets aan de luchtkwaliteit in de stal zelf, met als gevolg dat veel dieren last hebben van hun luchtwegen, van chronisch hoesten tot pleuritis.

Onlangs verschenen er berichten dat de provincie zich niet meer zal verzetten tegen de komst van de megastal met 18.000 varkens  in Nijnsel, vanwege uitspraken van de Raad van State.[1] De Brabantse fractie van de SP vindt het van belang om de vinger aan de pols te houden, de komst van een dergelijke stal heeft ongetwijfeld gevolgen voor natuur, gezondheid en de leefbaarheid van de omgeving.  

Geitenhouder van de Ven in Herpen heeft plannen om zijn bedrijf flink uit te breiden: er is een vergunning aangevraagd voor 3450 melkgeiten, 200 opfokgeiten tegelijk met 199 melkkoeien en 140 stuks jongvee. Op het bedrijf heeft Q-koorts geheerst ten tijde van de uitbraak.[1] Hoewel er weerstand is tegen de uitbreiding, onder andere vanuit de GGD, wil gemeente Oss de vergunning verlenen.

Ongeveer een jaar geleden heeft de provincie Noord-Brabant ingestemd met de PAS, de Programmatische Aanpak Stikstof. Het programma is op 1 juli 2015 in werking getreden.
De PAS is een ingewikkeld compromis tussen de belangen van de natuur enerzijds (vooral van de Natura 2000 – gebieden) en van de mogelijkheden tot verdere economische groei anderzijds. Het verband tussen beide is dat de eerste geschaad wordt door stikstofemissies van de tweede. De door de landbouw, de auto’s, de industriële processen uitgestoten ammoniak en oxides werken verwoestend op kwetsbare natuur zoals de Peel, de Kampina, etc. Met de PAS dalen die emissies een klein beetje sneller dan zonder de PAS. Een klein beetje maar, want de verbeteringsmaatregelen zijn maar beperkt en het grootste deel van de te behalen winst had de provincie al eerder via een aparte Verordening binnengehaald.

Dat liet SP-Tweede Kamerlid Henk van Gerven vrijdag weten naar aanleiding van de forse toename van het aantal megastallen tussen 2005
en 2013. Uit onderzoek van bureau Alterra in opdracht van milieuorganisatie Milieudefensie is het aantal megastallen landelijk tussen 2005 en 2013 gestegen van 301 naar 803 stallen.Tijdens de opschorting kunnen dan nieuwe sluitende regels worden opgesteld om deze enorme veestallen definitief tegen te gaan. De SP is al bezig met een initiatief voor een gezonde veehouderij, maar een noodwet kan nu eerst een harde grens aangeven, vindt Van Gerven.

Na overleg met Brabantse melkveehouders rijzen vragen over de Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV). Melkveehouderij is in zijn aard extensief. De roep van de samenleving is om allerlei redenen om zuinig te zijn op extensieve veehouderij en niet op te schalen naar intensivering. Dat is ook officieel Brabants beleid. Bij het doorlopen van de BZV voor een standaard melkveebedrijf met eigen grond voor mestafzet en teelt van eigen voer valt op dat de BZV gericht is op de intensieve sectoren. Het lijkt erop dat het op intensieve wijze houden van melkvee de enige manier is om als melkveehouderij punten te scoren. Dat is beslist niet waar de gemiddelde melkveehouder naar toe wil maar het provinciebestuur van Brabant en de Brabantse bevolking ook niet. Enkele punten uit de BZV ter illustratie:

Een ondernemer in Odiliapeel (Peku B.V.) heeft recent een omgevingsvergunning gekregen voor verwerking van 200.000 ton drijfmest per jaar op een locatie langs de N264. Deze vergunning blijkt ruimte te bieden aan covergistingsactiviteiten. Provinciale Staten hebben recentelijk vaak en uitvoerig gesproken met Gedeputeerde Staten, maatschappelijke partners en deskundigen over alle aspecten, mogelijkheden en beperkingen van mestbe-, ver- en opwerking. Onlangs gaf tijdens de zogenaamde Raphaeldialoog (het Brabantberaad over veeteelt) professor Martin Scholten als grootste mestexpert toe dat het nog minimaal tien jaar duurt voordat vergisting technologisch, financieel-economisch en infrastructureel rendabel zou kunnen zijn. Een meerderheid van Provinciale Staten heeft in de Statencommissie Transitie Stad en Platteland aangegeven om die reden voorlopig niets te zien in vergisting van mest en Gedeputeerde Staten gevraagd dit mee te nemen in haar afwegingen. Daarnaast is een andere ondernemer (Albers B.V. uit Landhorst) in gesprek met de regionale omgevingsdienst over verwerking van varkensmest op het terrein van het voormalige Ferm-o-Feed op de locatie naast die van Peku B.V.. Er wordt gekeken welke mogelijkheden de reeds aan deze locatie vergunde rechten bieden. Als beide plannen doorgaan, komen ze naast de reeds bestaande mestvergistingsinstallatie van Smits. Enkele kilometers verderop tussen Landhorst en Venhorst wil het ondernemerscollectief MACE de grootste mestfabriek van Europa worden. SP-Statenlid Veerle Slegers heeft hierover de volgende vragen aan het College van Gedeputeerde Staten:

OP 16 januari 2015 bezochten Bernard Gerard en Veerle Sleegers van de SP-fractie een opstelling om mest te verwerken. Het gaat om een installatie van AquaPurga Nederland BV uit Den Bosch, die op het terrein staat van Loonbedrijf Gebroeders van den Brand BV in Lithoijen/Teeffelen.