Noord-Brabant

Het leven is goed in het Brabantse land. Velen genieten van onze welvaart en de goede kwali-teit van leven in onze mooie provincie. Maar helaas is dat goede leven nog niet voor iedereen weggelegd. Ook in Brabant zijn er grote verschillen in inkomen, opleidingsniveau, de plekken waar mensen wonen, de waarden die ze belangrijk vinden en de mate van zelfredzaamheid.

Het blijkt heel wat uit te maken waar je wieg heeft gestaan. Laagopgeleide Brabanders zijn, anders dan hoger opgeleide Brabanders, minder zeker van (vast) werk, zijn meer en eerder ziek, verwachten minder van de toekomst en zijn minder optimistisch. Ook hebben ze minder vertrouwen in de politiek en de overheid.

En er is meer ongelijkheid: we zien dat wijken en dorpen steeds minder divers worden, sociale huur verdwijnt bijvoorbeeld voor duurdere huur- of koopwoningen. En door de trek naar de stad van met name hoogopgeleide jongeren groeit ook de tegenstelling tussen de grote Brabantse steden en de rest van de provincie.1

Maar ondertussen zitten de meeste Brabanders tussen deze uitersten. Ze wonen in middelgrote gemeenten en hebben banen die onder druk staan door digitalisering en robotisering. Ze profiteren het minst van publieke voorzieningen. Vooruitgang is voor hen niet langer vanzelfsprekend. Het verlies van zekerheid frustreert en boezemt angst in.

MKB’ers, familiebedrijven en sociaal ondernemers geworteld in de lokale gemeenschap hebben het zwaar. Toch zijn zij de mensen die een buurt of dorp levendig houden. Zij sponsoren de lokale sportvereniging en evenementen, die zij ook vaak organiseren. Het zijn hun bedrijven die mensen bijeenbrengen en die daarmee van onmisbare waarde zijn voor de buurt.

Gelukkig zien we op steeds meer plekken spontaan nieuwe kleine en grote initiatieven ontstaan die een specifiek thema of probleem betreffen waar omheen belanghebbenden zich verenigen en samen op zoek gaan naar een gepaste oplossing. Deze nieuwe initiatieven ontstaan buiten de bestaande traditionele verenigingen en brengen daarmee gemakkelijker oorspronkelijke en nieuwe inwoners, maar ook maatschappelijke organisaties en sociaal ondernemers, samen. Ze realiseren buurthuizen, ontmoetingscentra, buurttuinen en behouden bibliotheken, pinautomaten en winkelvoorzieningen. Energiecoöperaties, zorgcoöperaties, woongemeenschappen, werkplaatsen, landcoöperaties en voedselbossen maken dit mogelijk.

De afgelopen periode heeft de provincie met het programma Versterken Sociale Veerkracht onder leiding van SP-gedeputeerde Henri Swinkels vele van deze Brabantse lokale initiatieven in kaart gebracht en verder geholpen. SP Brabant ziet deze initiatieven van, door en met lokale gemeenschappen als een belangrijke beweging van onderop. Ze hebben de belofte in zich om

op een menselijke schaal met elkaar te werken aan het geluk en het welzijn van iedereen. Maar veel initiatieven zijn ook nog kwetsbaar, zeker in een wereld waarin je succes gemeten wordt in productie- en winstcijfers in plaats van in de bijdrage aan ‘provinciaal’ geluk. De steun van een overheid zoals de provincie is dan ook onontbeerlijk om deze beweging verder te versterken.

1   Zie: ‘Mind the gap!’, BrabantKennis 2018.0

ONZE VOORSTELLEN:

• De provincie bevordert actief de bouw van alternatieve en/of niet-traditionele woonvormen, zoals bijvoorbeeld een ‘Knarrenhof’ of kleinere woningen, al dan niet door middel van zelfbouw/ collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO).

• Brabantse lokale initiatieven zullen we extra ondersteunen, onder andere via Stérk.Brabant, het gemeenschappelijke netwerk van Brabantse initiatieven.

• De onderlinge uitwisseling tussen beloftevolle maatschappelijke initiatieven wordt bevorderd en er komt ondersteuning in zowel capaciteit als de financiering, bijvoorbeeld via een fonds.

• We hebben speciaal oog voor initiatieven die zich richten op mensen in moeilijke omstandigheden die zich niet zelfstandig kunnen redden.

• Met name initiatieven gericht op dementie-vriendelijke gemeenten, het bestrijden van laaggeletterdheid, het voorkomen van eenzaamheid en armoede en het erbij betrekken van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zullen door de provincie worden ondersteund.

• Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) dient voor ieder kind toegankelijk te zijn. De provincie stelt een Brabantse richtlijn op voor gemeenten, met als doel gemeentelijke verschillen weg te nemen.

• We weten allemaal dat lang niet alles goed gegaan is met de overgang van de jeugdzorg van de provincie naar gemeenten. Wachtlijsten voor de intensieve jeugdzorg zijn onacceptabel lang. De provincie moet, ondanks dat het geen provinciale taak meer is, ingrijpen.

• De provincie stelt een coördinator woningbouw aan om de renovatie en de bouw van nieuwe én betaalbare koop- en (sociale) huurwoningen te stimuleren, met name voor groepen die nu veel buiten beschouwing blijven, zoals ouderen, starters en arbeidsmigranten.

• Brabant moet vooroplopen met het fysiek en sociaal toegankelijk maken van de provincie voor mensen met een beperking, in lijn met het VN-verdrag voor mensen met een beperking. Hier worden de gemeenten actief bij betrokken.

• De provincie start een onderzoek naar oorzaken waarom in Noord-Brabant het hoogste aantal zelfmoorden onder jongeren in Nederland is. Naar aanleiding van het onderzoek wordt bekeken wat de provincie kan doen om het aantal zelfmoorden terug te dringen.